Chiến lược bản thân - Philip C.McGraw

Đây là cuốn sách khá hay, hàm chứa trong đó nhiều kinh nghiệm và bài học quý báu về cuộc sống. Đọc xong cuốn sách, rất có thể bạn sẽ nhận ra rằng : Hoá ra từ trước đến nay bạn vừa nhắm mắt quờ quạng, mò mẫm bước đi trong đời vừa than thở.
Nếu bạn cảm thấy cuộc sống đối xử với bạn bất công, nếu bạn thấy bất lực trước cuộc sống, thấy cuộc đời này tẻ nhạt, thấy băn khoăn tại sao mình không làm được điều xyz... thì có thể (có thể thôi) tại vì bạn không làm duy nhất một việc là đọc cuốn sách này.
Hạn chế của cuốn sách là nó quá khó đọc và khó hiểu, mà chủ yếu là do người dịch dịch sách quá kém.



------------------------------------------------------------------
Phần dẫn nhập

Oprah - người yêu của nước Mỹ gặp rắc rối với toà án do bị kiện là nói láo và bóp méo sự thật về bệnh bò điên. Chân lý ở phía chị nhưng chị lầm lẫn khi cho rằng toà án luôn tìm ra và tôn trọng sự thật. Chị thắc mắc vụ kiện đó có công bằng hay không, thắc mắc tại sao điều đó lại xảy ra với chị... thay vì xem nó là một vụ kiện, và chị đang ở trong dấu chữ thập của kính nhắm súng bất kể tại sao lại có vụ kiện. Chị vẫn mải mê triết lý về nó, chưa chịu tập trung suy nghĩ phải làm gì để chiến thắng thắng. Chị ủ rũ, rối bời và đánh thương cho đến khi được lay tỉnh: "Chị Oprah, nhìn thẳng vào mặt tôi và tỉnh dậy đi, đừng hỏi tại sao nữa mà phải lao vào bênh vực mình, nếu không mấy thẩm phán lão làng sẽ đem chị ra làm vật tế thần đó" - McGraw nói.

Khi Oprah hăm hở bước vào vùng ánh sáng thì chị quả đúng là một ngôi sao đang hiện diện trước mọi người. Chị nhìn thẳng vào bồi thẩm đoàn và nói lên sự thật một cách hiệu quả. Khi chị dấn mình đối phó với vụ kiện, bênh vực mình và niềm tin của mình thì số phận những người kiện chị đã "bị nướng": Ký tên, đóng dấu và tống đạt.

-------------------

Chương 0

Đối với cô bán hàng cuối phố thì việc Oprah bị cầm chần ở Amarillo, nhân cách bị xúc phạm chẳng có ý nghĩa gì, nhưng nó là cả số phận của Oprah.
Những điều đã suýt làm hại Oprah là:
- Khuynh hướng phủ nhận: Chị khăng khăng không chấp nhận chuyện bất công có thể xảy ra với chị và tự hỏi "tại sao vụ án lại xảy ra", không chịu coi nó là một điều xảy ra rồi. Đừng quên rằng chúng ta phải đối phó với những chuyện đang xảy ra chứ không phải chuyện đáng lẽ xảy ra.
- Những suy đoán ban đầu không kiểm định: Chị suy đoán là hệ thống tư pháp sẽ phát hiện và loại bỏ vụ kiện, suy đoán là nhà chức trách sẽ can thiệp bác bỏ đơn kiện,... rồi chị bám riết lấy suy đoán này và mong là đúng sự thật.
- Quán tính hay sức ỳ làm tê liệt vì sợ hoặc vì thái độ phủ định: Nếu bạn phủ nhận những điều phải đau lòng chấp nhận rồi để mặc chúng tước mất năng lực sinh tồn và tự về thì bạn sẽ thất bại.
- Chúng ta đeo một mặt nạ khiến người khác hiểu lầm: Nhân cách của Oprah mê hoặc người khác đến nỗi người ta quên là chị cần được giúp đỡ. Những chiếc mặt nạ như tỏ ra mạnh mẽ...

►Bạn đúng đã lâu rồi, bây giờ cố gắng thành công

10 Quy luật cuộc đời

►Trong cuộc chơi đời người, chẳng ai dạy bạn luật chơi chứ đừng nói là cách chơi.

► Bạn không cần bỏ phiếu chấp thuận các quy luật này. Bạn có thể lơ đi để tiếp tục mò mầm rồi thở than, hoặc điều chỉnh chọn lựa cho hoà hợp để hiệu quả hơn.

Luật 1 - Bạn chỉ có thể biết hoặc không biết !

Diễn giải: Cuộc sống có những luật chơi, quy cách chơi đòi hỏi những kỹ năng và tri thức nhất định mà bạn thành công nếu nắm bắt được.

Chiến lược của bạn: Giải mã những quy định bản tính con người, tìm xem động cơ khiến người ta hành động là những gì, tìm hiểu tại sao bạn & người khác hành động thế này mà không hành động thế khác.

1. Đời là một cuộc tỉ thí có đồng hồ đo thời gian.
2. Chẳng nơi đâu có huyền thoại, chỉ là do chính bạn tạo ra huyền thoại mà thôi.
3. Đôi khi ta không cần phải tự mình trải nghiệm những thứ đã rõ ràng.
4. Bạn sẽ trở thành kẻ bị lợi dụng nếu bạn để họ làm mà bạn đứng nhìn hoặc đi theo.

Tôi phải biết:

1. Họ đánh giá cái gì cao nhất, quan trọng nhất: luân lý, tiền bạc, danh vọng, quyền lực, tình cảm, quan hệ,...
2. Những trông đợi và tin tưởng đời sống đang vận hành và phải vận hành như thế nào?
3. Họ chống đối hoặc có thành kiện nào: sợ, khuynh hướng...?
4. Những lập trường, cách tiếp cận, triết lý nào mà học có thói quen bác bỏ hoặc chấp nhận
5. Họ cần nghe những gì để đánh giá về 1 con người là được hay tin được?
6. Những loại sự việc nào mà học cho là thích hợp?
7. Họ cảm nhận về họ như thế nào?
8. Họ thích gì nhất trên đời?

---------------------------------------------------

10 đặc tính của con người

1. Nỗi sợ hãi nhất của mọi người là bị tẩy chay
2. Nhu cầu số 1 của mọi người là được chấp nhận
3. Muốn sử dụng người có hiệu quả phải xử sự cách nào bảo vệ và tăng cường lòng tự trọng của họ
4. Mọi người trong mọi hoàn cảnh đều quan tâm một chút đến "Tôi có lợi gì?"
5. Mọi người thích nói tới những chuyện quan trọng đối với cá nhân họ
6. Người ta chỉ nghe và làm theo những gì họ hiểu
7. Người ta chỉ thích tín nhiệm và tin những ai thích họ
8. Người ta thường làm những việc vì những lý do khác hơn là những lý do bên ngoài
9. Ngay cả những người có phẩm hạnh, có thể và rất thường nhỏ nhen
10. Mọi người đều đeo một cái mặt nạ xã hội.Ta phải nhìn xuyên qua để thấy rõ con người thực.

-------------------------------------------------

Cũng chú ý, đừng quên người anh em của người ngố, "không biết" là người "biết hết rồi". Những người này khép kín với những thông tin khác bằng niềm tin mạnh mẽ và vô căn cứ của mình.

Khi bạn chú ý xem thế giới vận hành thế nào, bạn phải lưu tâm đặc biệt đến thế giới phản ứng với bạn ra sao

Luật 2 - Bạn tự tạo ra kết quả cho bản thân mình.

Diễn giải: Bạn không phải là nạn nhân, bạn tạo ra hoàn cảnh hiện tại của bạn. Nếu ở một lúc nào đó trong đời mà bạn phải tức giận, thấy tổn thương hoặc lúng túng, lúc đó bạn có những tình cảm đó và trách nhiệm về sự có mặt của nó trong đời mình. Do vậy dù tốt hay xấu, thành công hay thất bại, công bằng hay bất công thì bạn cũng là chủ cuộc đời mình, phải chịu trách nhiệm về đời mình. BẠN LÀ NGƯỜI CHỊU TRÁCH NHIỆM.
Nhưng cũng cần chú ý là việc bạn là người chịu trách nhiệm không có nghĩa là bạn là người có tội.

Chiến lược của bạn: Nhận và chịu trách nhiệm về cuộc sống của mình. Hiểu rõ vai trò của bạn trong việc tạo ra những kết quả cuộc sống của bạn. Học cách lựa chọn tốt hơn để có nhiều hơn.

► Dĩ nhiên bạn không có trách nhiệm khi bị cư xử tệ hồi nhỏ, nhưng chắc chắn bạn phải có trách nhiệm với cách bạn phản ứng với biến cố đó vào lúc này.

► Khi bạn chọn cách cư xử, bạn đã chọn luôn cả hậu quả.

1. Hãy chịu trách nhiệm về chính cuộc đời của mình.
2. Bạn phải hiểu được tại sao và vai trò của bạn trong những kết quả của cuộc đời của bạn.
3. Không phải bạn là nạn nhân của những đối xử bất công mà ngược lại, chính bạn chọn những bất công đó cho bạn.
4. Không bao giờ đổ lỗi cho người khác, bạn phải tử chịu trách nhiệm.
5. Hãy luôn luôn nhớ rằng: chịu trách nhiệm và chịu tội là hai vấn đề hoàn toàn khác nhau.
6. Khi chọn cách cư xử cho mình, đồng thời bạn cũng chọn luôn hậu quả;
7. Khi bạn chọn tư tưởng, đồng thời bạn đã xác lập hậu quả và chọn luôn các chức năng sinh lý, tâm lý khác của cơ thể - hay ngắn gọn: Đã chơi là phải chịu.
8. Những hậu quả này sẽ tạo ra kinh nghiệm của cuộc đời.
9. Bạn tương tác với người khác ở mức độ nào thì họ sẽ trả lại bạn tương tự. Khi bạn quan tâm họ, họ sẽ quan tâm lại bạn, khi bạn yêu quý họ, họ sẽ yêu quý lại bạn…
10. Gieo nhân nào sẽ gặt quả ấy.

Vậy “Tất cả những kết quả trong cuộc sống của bạn đều do bạn tự xây dựng lên”.

Luật 3 - Người ta chỉ làm những gì có lợi.

Diễn giải: Bất cứ hành động nào của chúng ta đều hướng đến việc có được một hình thức thù đáp nào đó, từ rõ ràng đến tinh vi: lợi lộc, vật chất, cảm giác an toàn, sự thỏa mãn...

Chiến lược của bạn: Nhận ra những lợi lộc điều khiển tác phong của bạn và của người khác. Chú ý rằng việc nhận thức đúng hình thức thù đáp mà bản thân bạn hay người khác thực sự hướng tới là rât quan trọng.

Tất cả mọi “hành động” đều mang lại “lợi ích” cho người thực hiện;
Một số việc mà theo logic thông thường bạn chẳng thấy nó có lợi gì cho bạn, nhưng theo chủ thức hoặc vô thức, bạn vẫn thực hiện… vì nó vẫn mang lại lợi ích cho bạn.

1.Nếu một hành động, một thói quen là xấu, nhưng bạn vẫn làm. Hãy tìm ra cho được lợi ích mà hành động đó đã mang lại cho bạn;
2.Một số thù đáp (lợi ích) mà bạn có thể thu được gồm có: Thù đáp xã hội (được công nhận, được chấp nhận, được ca tụng…), thù đáp tâm lý (thêm hy vọng, để trả thù, trả thù, cảm giác yên ổn, được yên ổn, được yêu thương, thù đáp sinh lý (ấm áp, mát mẻ, ăn ngon, sạch sẽ, tình dục…)
Bạn tự tạo ra thù đáp -> những kết quả có lợi và chính bạn chọn cách cư xử vì theo thâm tâm bạn đã chọn thù đáp đó. Điều quan trọng là bạn phải điều khiển được những thù đáp của mình và của người khác.

Luật 4 - Bạn không thể thay đổi cái bạn không thừa nhận

Diễn giải: Nếu bạn không sẵn lòng thừa nhận một tư tưởng, một tình huống, một vấn đề, một hoàn cảnh, một thái độ, một cảm xúc... - bạn không chấp nhận vai trò của mình trong một tình huống - bạn sẽ không thay đổi được chúng.

Chiến lược của bạn: Phải biết thực sự về đời mình và người có liên hệ trong đời. Phải thành thực tìm ra những hoạt động nào không có lợi cho đời bạn. Đừng đổ thừa nữa mà hãy hành động hiệu quả.

Nếu bạn phủ nhận vai trò của mình trong một sự kiện, cuối cùng bạn sẽ vẫn thấy nó xảy ra và tác động đến bạn.
Bạn sẽ tự vệ theo cảm giác!
Bạn sẽ được bảo vệ bởi những sự việc hay cảm giác hay bất cứ cái gì mà bạn đối phó không nổi hay không muốn đối phó – và điều này làm cho bạn phủ nhận vai trò của bạn trong những hoàn cảnh mà bạn gặp phải.
Nhưng bạn phải thành thật với chính bạn: Sự thật trần trụi, đáng xấu hổ. Hãy đưa ra những câu hỏi khó và trả lời với lòng thành thật đến tàn nhẫn.

Hãy chú ý – đây là điều bạn cần làm:

1.Thất bại lớn nhất của đời người là không vượt qua được chính bản thân mình!
2.Hãy nhìn thẳng vào vấn đề. Nếu nhìn vào vấn đề và công nhận nó nghĩa là bạn đã thắng 50%; 50% còn lại còn phải chiến đấu chống lại sự thực đó.
3.Nếu không chiến đấu với sự thực, rồi bạn sẽ lại nhận được kết quả cũ.
4.Can đảm lột mặt nạ và nắm lấy cơ hội để tẩy rửa mọi cặn bã, xoá đi mọi lỗi lầm của chính mình.

► Mối quan hệ giữa việc biết đích xác đang ở đâu và muốn tiến đến đâu là đương nhiên

► Nếu bạn không thừa nhận có vấn đề, bạn được hưởng ngay cái lợi trước mắt là không phải đối phó với vấn đề đau lòng luôn đòi hỏi bạnphari là một mật báo viên đáng tin cậy.

Luật 5 - Cuộc đời chỉ ân thưởng hành động !

Diễn giải: Chọn cách cư xử là chọn hậu quả. Chọn đúng hơn sẽ có kết quả tốt hơn, xử sự tốt hơn kết quả sẽ tốt hơn. Nhưng cuối cùng nếu bạn không làm gì bạn cũng chẳng đạt được điều gì.

Chiễn lược của bạn: Lãm những quyết định thận trọng rồi bóp cò. Đời ít chú ý đến tư tưởng không kèm hành động. Đời ân thưởng hành động, không ân thưởng ý định, tri thức, không ngoan hay hiểu biết. Thành công hay thất bại được đánh giá bằng hàm số của kết quả.
--> Đừng trốn trách nhiệm mà nói "Tôi đâu cần nói ra thì họ cũng biết". Hãy đứng dậy, bước ra khỏi đống tri thức và làm một cái gì khác hẳn trong đời bạn.

1.Làm những quyết định thật thận trọng rồi bóp cò. Cuộc đời sẽ không quan tâm gì đến những tư tưởng mà không hành động.
2.Chọn lựa đúng cho kết quả đúng. Xử sự tốt sẽ cho kết quả tốt. Nếu không hành động, cuối cùng bạn sẽ chẳng nhận được gì cả.
3.Nếu bạn chỉ nói thì bạn sẽ chẳng nhận được gì.
4.Chẳng ai quan tâm bạn nói gì, nghĩ gì. Họ chỉ quan tâm đến kết quả cuối cùng như thế nào.
5.Cậu đừng bỏ qua những điều như thế, những cái đã qua không thể lấy lại được.
6.Chớp lấy cơ hội không chỉ là không bỏ lỡ mà còn là biết chọn đúng thời điểm.
7.Vấn đề là không biết đánh giá đâu là cơ hội. Hãy tự tạo ra cơ hội cho mình nếu không tìm thấy.
8.Sống có mục đích và biết đi đến mục đích: Công thức của mọi hành động có mục đích là làm chủ -> hành động -> sở hữu.
9.Hãy làm danh sách từ 5-10 người quen quan trọng nhất cuộc đời bạn. Ghi lại những lời yêu thương, những điều mà bạn luôn suy nghĩ về người đó, những công lao mà người đó mang lại cho bạn, tình thương của họ đối với bạn. Ngay tối nay hoặc tốt hơn là ngay bây giờ, hãy gọi điện cho họ và nói với họ những điều này.
10.Không chỉ ngồi đấy và muốn này muốn nọ là được, bạn phải quyết tâm, phải hành động thì mới có được điều mong muốn.
11.Sợ hãi là kẻ thù lớn nhất của hành động. Để hành động được, bạn phải chiến đấu chống lại sự sợ hãi.
12.“Tôi có xứng đáng và thực sự có khả năng làm việc đó không?” – CÓ TÔI QUYẾT TÂM LÀM – TÔI SẼ CHỐNG LẠI SỰ SỢ HÃI NỮA.
13.Tôi có những nhược điểm – và tôi sẽ đứng lên đối phó với nó.
14.Tôi có thể sẽ chưa thành công, không thành công, nhưng thà rằng cố làm đến lúc thất bại còn hơn là bỏ cuộc giữa chừng và… cũng thất bại. Nếu tôi kiên trị, thất bại rồi sẽ kết thúc và tôi sẽ thành công.
15.“Người ta tẩy chay tôi” – Nếu bạn sợ thì họ sẽ thực sự tẩy chay bạn. Hay chính bạn tự tẩy chay bản thân. Hãy hành động, kiên trì thì rồi được được công nhận.

Đau khổ &Thất bại:
Đau khổ khiến bạn phải chọn một hướng và bạn phải dùng nó để kéo bạn ra khỏi hoàn cảnh hiện tại đến nơi bạn muốn. Để sợ hãi bóp nghẹt năng lực còn tệ hơn chịu hậu quả mà mình sợ. Hãy tạo cho mình cơ hội hoạt động.

Đời không đãi ngộ hành vi chịu thua. Chỉ mình bạn tạo hành vi chịu thua và thưởng cho mình cái cảm giác an thân giả tạo với cái giá phải hy sinh mọi nguyện vọng.

► Hãy bỏ cái lĩnh vực bình thường đều đặn và không có đe dọa để vươn tới lĩnh vực phong phú hơn

► Đường dẫn xuống địa ngục được lát bằng những thiện chí

Luật 6 - Không có đúng sai, chỉ do nhận thức đấy thôi !

Diễn giải: Dù có biến cố nào xảy ra cho bạn, giải thích biến cố này như thế nào là tùy ý bạn. Ý nghĩa và giá trị của mỗi tình huống nhất định đối với bạn là do chính bạn gán cho nó.

Chiến lược của bạn: Nhận ra cái kính mình đang đeo để nhìn cuộc đời. Thừa nhận tiểu sử nhưng không để nó điều khiển mình

1.Điểm mấu chốt của mọi hành động: Bạn coi cư xử của bạn là đúng (có thể đã qua trải nghiệm nó) và khi gặp tình huống tương tự, bạn cư xử như cũ.
2.“Định kiến”: là 1 quyết định dài lâu, theo kinh nghiệm cá nhân và rất có thể là một niềm tin tiêu cực, mọc rễ trong nhận thức của ta. Đó chính là giới hạn – nếu bạn bước qua một giới hạn, cái giới hạn cũ mà lâu nay bạn cho là đúng nhất giờ đây sẽ sai lầm trầm trọng.
3.Mọi thành kiến chỉ là những cặp kính méo mó được tạo ra bởi những biến cố trong quá khứ.
4.Đánh giá lại vấn đề một cách tích cực, kiểm tra và xác minh lại những trải nghiệm hình thành lên định kiến, thói quen là định kiến và có thể nó đã sai trầm trọng.
5.Đổi mới nhận thức, dựa trên sự thật hiện tại, không dựa trên quá khứ.

Luật 7 - Cuộc đời được quản lý, không được cứu vớt

Diễn giải: Thành công là mục tiêu di động trong thế giới luôn biến động. Bạn phải tích cực quản lý đời sống của bạn, bớt gọi những vấn đề là những cuộc khủng hoảng hay kết luận mình là người điều khiển cuộc đời không thành công.

Chiến lược của bạn: Học cách nhận trách nhiệm đời mình và sống có trách nhiệm. Đời là một cuộc hành trình và hàng ngày bạn sẽ là tài xế.

Bạn có thể hỏi, nhưng phải sẵn sàng trả lời. Đừng tích lũy ấm ức thành gánh nặng cuộc đời. Đừng chịu thua quán tính tiêu cực, hãy đòi hỏi mình nhiều hơn về trí lực, thể lực, tình cảm và tác phong. Mỗi ngày hãy hỏi: "Hôm nay tôi có thể làm gì để đời tôi khá hơn? " và bắt tay vào làm.

► Bạn là nguồn của cải đầu tiên của bạn. Hãy quản lý nó và quản lý cho tốt.

Nghịch cảnh là một ông thầy tốt – Đối mặt với vấn đề  giúp ta lập trí – Đau khổ  khiến ta quý trọng niềm vui – Gặp vấn đề rắc rối  khiến ta nhận ra chính mình.

1.Tự bạn phải quản lý bạn để tránh những rủi ro, đảm bảo tài chính, an ninh,…
2.“Ông ta” có tạo ra môi trường thuận lợi để bạn sử dụng hết tài khéo léo của bạn không? Không phải ông ta nào cả, chính bạn.
3.Tự bạn tạo ra những gì bạn muốn và tạo ra những dịp có được nó.
4.Tự bạn chăm sóc sức khoẻ của bạn, sự an lạc của bạn trong mọi mặt của cuộc sống.
5.Tự bạn phải chăm sóc các mối quan hệ của bạn và của người thân của bạn.
6.Tự bạn phải rèn luyện sự nhanh nhẹn, hoạt bát.
7.Tự bạn phải vạch ra thời khoá biểu.
8.Tự bạn tạo ra những giây phút hào hứng và giải trí
9.Sự cân bằng mọi thứ trong cuộc sống và trong công việc: Chính bạn tự tạo ra.

Ông quản lý đời bạn: Chính bạn…

•Tự bạn phải tuân thủ, phải rèn luyện, phải chịu đựng ông ta. Và… bạn phải đào tạo ông ta. Chính bạn phải đào tạo ông ta.
•Mô tả nhiệm vụ:
oChấp nhận và áp dụng cho bản thân các luật sống.
oQuyết định là gì: là giải quyết chứ không chịu đựng các vấn đề cá nhân; bạn phải chăm sóc bạn tốt hơn. Và bạn không thể cho những gì bạn không có.
oTìm những câu trả lời cho những câu hỏi còn bị bỏ ngỏ.
oKhông để những ấm ức trong lòng hay nói khác đi. Không để phản ứng tích luỹ.
oTôn trọng những gì thoả thuận dù với chính mình hay với người khác. Thậm chí với đồ vật.
•Thay đổi để đạt thành tích: Nó có tính kích thích: Nếu bạn có 1 thành công thì nó sẽ kích thích bạn làm tiếp
•Nếu bạn quản lý tốt đời bạn, hãy tự đặt ra câu hỏi và trả lời “Tôi có thể làm gì để đời tôi khá hơn?” Và hãy làm theo câu trả lời  Hãy để người khác nhận ra sự khác biệt của bạn.

Luật 8 - Chính ta dạy người khác cách đối xử với ta

Diễn giải: Bạn cũng là một kết quả bởi chính bạn góp phần hình thành cung cách người khác đối xử với bạn. Cách bạn giải thích và phản ứng với thái độ của người khác sẽ quyết định họ có lặp lại thái độ đó nữa hay không. Đừng lầm lẫn rằng quy luật này có nghĩa là bạn đối xử với người khác ra sao thì sẽ được đối xử lại như thế.

Chiến lược của bạn: Bạn là chủ sở hữu cách người ta đối xử với bạn, bạn đừng than phiền nữa mà phải học cách thương lượng lại các mối quan hệ để đạt được điều mình muốn.

Hãy học cách thương lượng lại các mối quan hệ để đạt được những điều bạn muốn.
1.Khi chúng ta nói chuyện với người khác, hai người đã thoả thuận với nhau một cung cách, một phương pháp ứng xử, nó ngầm hiểu là cách lâu dài và xuyên suốt quá trình giao tiếp và kết quả giao tiếp sẽ là kết quả lớn nhất của phương thức trên các câu chuyện chỉ là sự thúc đẩy đến kết quả này.
2.Ngay từ lần đầu tiên thiết lập một mối quan hệ, chúng ta đã thiết lập cách thức ứng xử với nhau.
3.Để đạt kết quả tốt cho cuộc giao tiếp, chúng ta nên sử dụng thế mạnh của mình, không sợ và không do dự, không nghi ngờ, để đạt được vị thế mạnh như vậy, ta phải cần kiến thức và ý chí như đã bàn ở các luật trước.
4.Bán đi tài sản quý giá nhất: chính bạn.
5.Bạn mặc cảm có lỗi và làm theo những gì người ta bảo. Bạn bị điều khiển bởi thái độ ứng xử tiêu cực, mặc cảm không tốt.
6.Bạn không phải là người dễ điều khiển.
7.Đối xử tốt với người khác là cách tốt nhất dạy người khác có thái độ tốt ngược lại với chính mình.
8.Hay: Bạn mong muốn người khác thay đổi thái độ với bạn. Nhưng bạn lại vẫn giữ thái độ cư xử như cũ với người ta: bạn đã thất bại, hãy thay đổi mình trước đã.

► Bằng cách đòi hỏi bạn và đối tác nhiều hơn bạn thực sự chủ động "thay đổi mối quan hệ"

Luật 9 - Sự tha thứ có sức mạnh

Diễn giải: Căm thù, oán hận, cay đắng gặm nhấm con tìm người chứa nó. Đừng đem tình cảm, niềm tin vào giao tế. Bạn và chỉ bạn quyết định cách bạn cảm nhận. Cách duy nhất vượt qua là có lập trường đạo đức cao hơn và tha thứ.

Chiến lược của bạn: Xem lại tai hại của oán hận. Hãy thu hồi sức lực của bạn mà kẻ làm hại bạn đang nắm giữ. Hãy loại bỏ nó và tha thứ cho người đã gây ra cho bạn.Đừng phán xét lỗi lầm người khác, hãy để các quyền lực cao hơn làm việc đó.

1.Căm thù, tức giận và oán thù là những tình cảm (cảm xúc) có sức mạnh vô cùng to lớn và có sức tàn phá ghê gớm nhất. Chúng xuất phát từ những hành động của kẻ khác mà bạn cho rằng làm hại đến bạn và những người thân, ôm căm thù trong người sẽ chẳng làm hại gì đến kẻ bạn đang căm thù, ngược lại, chúng còn làm hại chính bạn và người thân của bạn.
2.Căm tức, thù hận giống như một ngọn lửa, dù ban đầu nó chỉ là le lói, nhưng kết quả sẽ là tro tàn, mọi thứ tốt đẹp khác sẽ lại bị cháy rụi, nó đốt cháy mọi tình cảm tốt đẹp khác trong con người của bạn.
3.Điều cốt yếu nhất đó là khả năng trong con người của bạn. Bạn hoàn toàn có quyền không tức giận, vậy hãy tận dụng quyền đó tốt nhất, bạn đánh mất quyền đó nghĩa là bạn mất tự do.
4.Bạn cũng không thể cho đi cái gì mà bạn không có. Bình yên trong bạn lớn, ban yêu con cái và gia đình bạn, nhưng bạn lại đặc biết có tình cảm “ghét” một ai đó khác, vậy là tình yêu đó với gia đình sẽ vẩn đục và bạn không chỉ cho gia đình tình yêu, bạn cho cả căm giận và nó chẳng còn nguyên vẹn nữa.
5.Và bạn đã hiểu rằng căm tức ai đó thì chẳng lợi gì, vậy hãy bỏ qua cho họ, tha thứ cho họ và bạn nhận được nhiều hơn rất nhiều so với căm tức họ, đó chính là sức mạnh của tha thứ.
6.Và đơn giản nhất, cuối cùng nhất, hãy nhớ rằng tha thứ là việc của mình chứ không phải của người được tha thứ. Họ không cần phải ăn năn, không cần phải hối cải. Tha thứ là việc của mình.

Luật 10 - Phải minh định nó, nêu tên nó !

Diễn giải: Có lẽ nói về điều bạn không muốn thì bạn tự tin hơn, nhưng nếu bạn không nêu tên rõ cái bạn cần thì số phần dành cho bạn là vừa đi trong đời vừa giậm chân, khóc lóc. Việc gọi tên cái mà mình thực sự cần là khởi đầu lại cuộc đời mình như lái một con tàu về hướng hải đăng. Mục tiêu của bạn phải là cảm tình bạn sẽ nhận được gắn liền với một vật, một hiện tượng hơn là chính sự vật, hiện tượng ấy.

Chiến lược của bạn: Phải biêt rõ bạn muốn gì và nắm lấy cơ hội. Lưu ý tới yếu tố thời gian và gắn liền với cái bạn muốn và biết nhanh chóng nhận cảnh báo đang đi chệch hướng. Cũng đừng nói lên điều mình mong muốn quá tổng quát hay trừu tượng.

1.Điều tai hại nhất của cuộc đời là xác định sai cái mình muốn – sai mục đích cuộc đời.
2.Vì vậy nêu tên cái bạn muốn là cái quan trọng nhất – hãy chú ý và cố gắng đừng nhầm lẫn.
3.Hãy chú ý tới những điều này: Mọi cái bạn muốn chỉ được nêu tên và giành lấy trong một khoảng thời gian cố định nào đấy, không có nhiều thời gian đến vô hạn, nó cũng giống như việc hàng hoá có hạn sử dụng vậy.
4.Nguy hiểm nhất khi nêu tên và giành lấy những cái mình muốn là không nhận ra những cái cảnh báo rằng cái tên đó không phù hợp.
5.Câu hỏi cần trả lời:
a.Cái gì là thành công đối với bạn, mức đến của bạn ở đâu, bạn phải tạo ra cái gì trong đời và nó sẽ giúp bạn có cảm giác gì?
b.Cái bạn muốn là gì?
c.Nó như thế nào khi bạn nắm được nó?
d.Khi có nó bạn cảm thấy như thế nào?
e.Bạn sẽ xử sự như thế nào khi có nó?
f.Bạn sử dụng nó với tư cách như thế nào?
g.Bạn sử dụng nó ở đâu?
h.Khi có được điều bạn muốn, cuộc đời của bạn sẽ thay đổi như thế nào?
6.Lỗi lầm lớn nhất khi nói lên điều mình muốn là tổng quát hoá hay trừu tượng hoá.
7.Câu hỏi khuôn mẫu: Bạn muốn gì? Bạn sẽ làm gì để đạt được nó? Nếu đạt được bạn cảm thấy thế nào và lặp lại.

Chiến lược bản thân: Hành trình có định hướng!
Lập một chiến lược sống:
•Bạn muốn đi đến đâu?
•Bạn đang ở đâu?
•Bạn sẽ phải làm gì?
•Bạn có hiểu thấu đáo mọi chuyện?
Đi một cuộc hành trình có hướng đi, có định hướng:
•Minh định vấn đề.
•Không chung chung, phải thật rõ ràng.
•Cần phải luôn theo dõi và tổng kết lại.
•Luôn luôn bám vào những mục tiêu đã đặt ra.
Đánh giá lại cuộc đời bằng nhiều phương diện:
•Cá nhân và sự nghiệp: Tự trọng, giáo dục, tài chính, sức khoẻ…
•Sự nghiệp: Thành tích, mục tiêu sự nghiệp, tăng tiến trong các lĩnh vực, thay đổi nghề nghiệp…
•Mối quan hệ: Bạn bè, quan hệ hiện có, tái lập, củng cố, thiết lập mới…
•Gia đình: Tư duy đại gia đình.
•Tâm linh: Quan hệ với trời đất, tinh thần, sức khoẻ tinh thần, thức ăn tinh thần, thông tri của cá nhân, tôn giáo, tiêu điểm sống và tiêu điểm triết học…
Định vị lại:
•Không tự hiểu mình là một mất mát lớn nhất của cuộc sống.
•Hãy biến việc tự tìm hiểu mình trở thành một niềm thích thú nhất phải làm hàng ngày.
Chiến lược 7 bước đến mục tiêu:
1.Diễn tả mục tiêu bằng biến cố, hành vi nhất định, từ ước mơ đến mục tiêu, nó phải được diễn tả bằng những từ ngữ mang tính thực tế, có giá trị hành động.
•Câu hỏi: Hành vi nào tạo ra mục tiêu? Bạn đang làm gì khi sống với mục tiêu đó? Làm sao bạn có thể nhận ra bạn đã đạt mục tiêu? Bạn cảm nhận thế nào, cảm nghĩ gì khi đã có nó?
2.Diễn tả mục tiêu bằng những đại lượng có thể đo đếm được  xác định mức độ tiến bộ (bằng số lượng) trong việc đạt mục tiêu.
•Câu hỏi: Ở đâu? Với ai? Bao nhiêu? Việc nào? Cư xử ra sao? Bao lâu?
3.Ấn định thời gian hoàn thành cho mỗi mục tiêu – Timeline – thời gian biểu, thời gian hoàn thành (deadline).
4.Chọn mục tiêu mà bạn có thể điều khiển!
5.Soạn thảo và lập trình một chiến lược đi đến mục tiêu. Ước tính những chướng ngại vật chính, tài nguyên bạn có và cách thức chèo lái và vận dụng những tài nguyên đó. Lập chiến lược cứng rắn cũng giúp chúng ta lên tinh thần để thực hiện. Cách tốt nhất: Đừng dựa vào ý chí, hãy dựa vào môi trường.
6.Phân chia thành từng bước nhỏ. Bạn phải nhìn và biết đi từng bước nhỏ này.
7.Bạn phải tạo ra trách nhiệm cá nhân để đạt được mục tiêu của bạn.

Chiến lược tìm ra bí quyết:
Áp dụng 10 luật sống này như thế nào sẽ quy định kết quả cuộc sống của bạn.
1.Hai cảm giác: Lo sợ, tự trách mình… - Khấp khởi, mừng vui…
2.Đời sống là do đà sống chi phối – Thói quen tạo ra quán tính.
3.Bạn đang thiếu gì? – Ý thức, kỹ thuật, tiêu điểm, sự rõ ràng?
4.Hiểu và tìm ra bí quyết của mình. Thành công là do mình tạo ra, hãy xây dựng chiến lược sống dựa trên kinh nghiệm từ việc thành công hay thất bại của chính bạn.
5.Mọi mẫu số chung của tất cả mọi người thành công đều từ cá nhân của họ: Nét cá nhân của họ, chiến lược của họ, cá tính của họ, cách sống của họ, hạnh kiểm trân chính của họ, thói quen của họ… Bạn phải rèn luyện những đặc điểm trên theo cá nhân bạn. Đó mới là thành công của bạn.
6.Nhiệm vụ đầu tiên là hãy xác lập thông tin cá nhân và tìm ra bí quyết riêng, tính cách riêng và tốt nhất để giành thắng lợi cho cuộc đời.
7.Không để người khác hiếp đáp hay thay đổi con người của bạn, nhất là theo một hướng tiêu cực.
8.Biết rằng sai mà vẫn cứ lờ đi, kệ cho nó xảy ra là 1 thất bại thảm hại nhất. Hãy nghiên cứu và mổ xẻ chúng thật kỹ càng, vì thất bại đó là bài học lớn nhất.
9.Chọn lựa chính xác cách cư xử với những mối quan hệ của mình.
10.Sử dụng liên tục 5 phương diện để gợi hướng suy nghĩ (quy luật số 6).
11.Những đức tính tốt: Tầm nhìn xa, tư duy chiến lược, niềm đam mê, sống trong sự thực, sự linh hoạt, dám liều mình, một hạt nhân vững chắc (tiêu điểm) (tạo ra những đội ngũ mạnh hoặc hệ thống mạnh), hành động có ý nghĩa, ưu tiên các bước cần thiết, tự quản lý đời sống của mình…
12.Lập kế hoạch và sống trong kế hoạch, con người và thời gian biểu phải được vạch ra rõ ràng.
13.Tạo môi trường với những giá trị tích cực, nhớ rằng lý trí không mạnh bằng môi trường bạn đang sống trong đó. Môi trường có thể làm thay đổi lý trí.
14.Luôn tạo ra những giá trị tích cực mới và chia sẻ với bất kỳ ai mình gặp. Hãy nhớ: Nếu ta chia sẻ giá trị tích cực với họ, chính ta cũng thu được giá trị tích cực đó.
15.Sống đúng với những luật sống

------------------------------------------------------------------------------------

Diễn dải một số luật

Không có gì đúng sai, chỉ do nhận thức mà thôi
________________________________________
Tất cả những hành động của bạn đều nằm trong giới hạn biết của bạn. Bạn biết và hiểu như thế nào thì bạn sẽ hành động như vậy. Và tất cả những đánh giá, nhìn nhận của bạn cũng nằm trong giới hạn biết đó.

Mỗi người trong số chúng ta đều có 1 bộ lọc thông tin khác nhau. Chúng ta tiếp nhận những thông tin, những quan điểm bên ngoài 1 cách khác nhau. Dù bạn có giải thích thế nào, lý giải ra sao về những vấn đề xung quanh bạn thì đó chỉ là cách nhìn nhận của bạn, do chính bạn gán cho nó mà thôi.

Chẳng có gì là chân lý cả, cũng chẳng có gì là đúng hay sai 1 cách tuyệt đối. Tất cả mọi việc đều là tương đối. Việc trái đất hình tròn vẫn chỉ đúng đến thời điểm này với nhận thức của tuyệt đại đa số con người trên trái đất này.

Chúng ta thường tin hơn vào những thông tin từ những kênh thông tin đáng tin cậy. Chúng ta tin vào những người ta cho là giỏi hơn mình và ít tin hơn vào những người ta cho là kém hơn mình. Chúng ta bị hình ảnh của đối tượng giao tiếp ảnh hưởng đến cách tiếp nhận thông tin rất nhiều. Với cùng 1 ý kiến trái ngược với ý kiến của chúng ta, thì chúng ta có thể tin lời nói của 1 vị giáo sư nhưng không ngần ngại gạt bỏ đi ý kiến của 1 người nông dân bình thường . Vì những cái chúng ta tự tin cho là đúng đã làm giảm độ tiếp nhận thông tin của chúng ta rất nhiều. Chúng ta thậm chí còn không thừa nhận nó.

Bạn phải chấp nhận tất cả những thông tin, những quan điểm của bạn hiện tại về các vấn đề thì nó chỉ đúng với bạn, với những cái biết của bạn tính đến thời điểm này. Nó chỉ là quan điểm của cá nhân bạn mà thôi. “Trái đất hình tròn” thông tin đó bạn đã tiếp nhận qua bộ lọc thông tin của bạn và khi bạn nói ra, nó là quan điểm của chính bạn.

Nếu tôi nói “Trái đất hình tam giác” hãy đừng vội vàng phủ nhận nó, hãy thừa nhận quan điểm đó tồn tại và đó là quan điểm của tôi. Bạn đừng vội kết luận rằng tôi bị điên , vì biết đâu tôi sẽ trở thành 1 Galilê thứ 2.

Mỗi người đeo 1 chiếc kính khác nhau để nhìn cuộc đời, tất cả những thông tin chúng ta tiếp nhận đều qua chiếc kính đó. Và với mỗi người thì chiếc kính đó đều khác nhau nên có thể cùng 1 thông tin mà chúng ta sẽ tiếp nhận 1 cách khác nhau . Hãy nhìn rõ cái kính của bạn để bạn biết rằng bạn đang nhìn cuộc đời, cách bạn tiếp nhận thông tin từ bên ngoài như thế nào. Sau đó hãy quan tâm tới chiếc kính của người khác để biết tại sao họ lại có quan điểm như vậy với sự việc như vậy. Hãy thừa nhận những quan điểm đó và chấp nhận đấy là quan điểm của người khác. Có thể nó trái ngược với quan điểm của bạn nhưng đừng nên phủ nhận nó bới vì “Chẳng có gì đúng sai” cả. Nếu chấp nhận được điều này, chắc sẽ không bao giờ bạn phải mất thời gian tranh luận, cãi vã. Bạn chấp nhận là tồn tại quan điểm đó, không ai bắt bạn phải chấp nhận là nó đúng với bạn. Và bạn cũng đừng bắt ai chấp nhận ý kiến của mình. Cứ đưa ra quan điểm, và chấp nhận 1 điều đó là quan điểm của bạn. Không bắt ép ai phải chấp nhận nó, hãy cố gắng thuyết phục người khác theo quan điểm của bạn nhưng còn chấp nhận hay không đấy là do họ.
Bạn cho rằng: Khi còn trẻ, việc học là quan trọng nhất. Học tập thực sự chính là con đường ngắn nhất và an toàn nhất dẫn đến thành công. Điều đó đúng, bạn nghĩ thế, và lao vào học. Nhưng người khác lại nghĩ: Khi còn trẻ, không cần phải quá chú tâm vào học hành. Ta vẫn có thể thành công khi không học tập ngày đêm, như Bill Gates ấy, ông ấy có học Đại học đâu. Hơn nữa học miệt mài suốt hàng chục năm đầu đời, ta sẽ đánh mất cả tuổi trẻ.

Vậy thì ai đúng, bạn phân vân, phải chăng mình đã sai? Thực tế, không có gì đúng sai ở đây, tất cả đều xuất phát từ cách chúng ta nhìn nhận một sự việc, từ quan điểm, thậm chí là niềm tin của chúng ta. Đó chính là nhận thức. Nhận thức thường tạo ra những giới hạn. Giống như thời trung cổ, Giáo hội Thiên chúa cho rằng: trái đất hình vuông, còn Gallile cho là: trái đất hình tròn .
Tâm trí chúng ta như một chiếc gương. Những gì chúng ta thấy không phải là hiện thực mà chỉ là hình ảnh của hiện thực được phản chiếu qua chiếc gương ấy. Bạn đặt chiếc gương ở góc độ nào thì chỉ nhận được hình ảnh phản chiếu của sự vật từ góc độ ấy. Đặt gần thì chỉ thấy chi tiết, đặt xa sẽ thấy tổng thể và dĩ nhiên, nếu đặt quá gần hoặc quá xa thì bạn sẽ chẳng thấy cái gì rõ ràng cả.

Chiếc gương tâm trí ấy chính là cách chúng ta nhìn nhận sự việc. Mọi thông tin, kiến thức mà chúng ta thu nhận được đều đã qua bộ lọc của cá nhân. Những gì chúng ta nghĩ, nói và làm theo chỉ là những quan điểm của cá nhân, mang tình cảm, cảm xúc cá nhân, nó nằm trong giới hạn biết của mỗi người và chỉ đúng với chính người đó trong thời điểm hiện tại.

Mỗi người có một chiếc gương khác nhau và góc độ đặt gương cũng khác nhau. Với cùng một vấn đề, mỗi người lại có cách nhìn nhận riêng. Giống như truyện ngụ ngôn “thầy bói xem voi”, chỉ quan sát, đánh giá sự vật từ một phía thì cũng chỉ biết được một bộ phận của con voi (mà cứ tưởng là cả con voi). Nếu ta thay đổi góc độ, nhìn nhận vấn đề từ một quan điểm khác, ta sẽ có một cái nhìn bao quát hơn, khách quan hơn và sẽ có thể hiểu tại sao người khác lại hành động như vậy. Khi đứng trên nhiều quan điểm, nhìn từ nhiều góc độ, ta có thể thấy được cả con voi, vấn đề sẽ được giải quyết một cách dễ dàng hơn, chúng ta còn có thể tránh được những xung đột không cần thiết do bất đồng quan điểm.

Nhận thức của chúng ta thường chưa đầy đủ và thiếu chính xác. Do đó, không nên vội vàng phán xét đúng sai, không nên lấy quan điểm của mình để đánh giá, áp đặt người khác. Thừa nhận những gì mình nói chỉ là quan điểm của mình và sẵn sàng thay đổi để có một hướng giải quyết tốt hơn.

Xét cho cùng, tất cả những khó khăn trong cuộc đời chúng ta đều là kết quả của nhận thức chưa đầy đủ. Bạn thi trượt đại học, bạn nghĩ rằng thế là hết, mình thật là kém cỏi, có cố gắng nữa cũng thế thôi. Bạn tuyệt vọng và buông xuôi. Nhưng nếu nghĩ theo một hướng khác, có thể mình chưa thực sự cố gắng, có thể mình đánh giá chưa đúng về bản thân. Đây là cơ hội để nhìn nhận lại khả năng của mình và có một hướng đi đúng đắn hơn.

Chỉ cần thay đổi một chút trong suy nghĩ, mở rộng giới hạn nhận thức, bạn đã có thể thay đổi được cả cuộc đời mình.

Chính ta dạy người khác cách đối xử với ta
________________________________________
Đừng hiểu nhầm rằng ta đối xử với người khác thế nào thì người khác cũng đối xử với ta như vậy. Có thể cùng 1 cách đối xử của bạn với 2 người khác nhau sẽ nhận lại 2 cách đối xử khác nhau. Bạn tốt với cả 2 người A và B, A thì đối xử lại tốt với bạn nhưng B thì lại lợi dụng lòng tốt của bạn. Rõ ràng A và B là 2 người khác nhau với 2 tính cách hoàn toàn khác nhau. Việc A tốt với bạn vì bạn tốt với A, và việc B lợi dụng bạn cũng do bạn tốt với B. Chính cách cư xử của bạn góp phần hình thành nên cung cách người khác đối xử với bạn.
Chẳng có ai tự dưng yêu quý bạn và cũng chẳng có ai tự dưng ghét bạn. Mọi thứ đều phụ thuộc ít nhiều vào cách bạn thể hiện mình. Có khi có nhiều người lại thích cái tính chuyên quyền độc đoán ( vì người ta thấy cái uy của lãnh đạo hay phong cách cứng rắn ) hoặc nhiều người lại ghét (có thể ghen tị hay đơn giản chỉ là không hợp ) bạn vì bạn ngoan hiền, học giỏi…… Và dĩ nhiên với cùng với 1 cách thể hiện với 1 người trong 2 lần khác nhau thì bạn cũng nhận lại những thái độ khác nhau .
Bạn không thể làm hài lòng tất cả mọi người nhưng hãy chú ý vào những mối quan hệ mà bạn cho là cần thiết và quan trọng. Tìm hiểu nguyên nhân tại sao họ không ưa mình cũng như họ lại yêu quý mình, dĩ nhiên nên tìm hiểu nguyên nhân từ phía bạn và hãy thay đổi nếu bạn muốn làm mối quan hệ đó tốt hơn. Hãy ngừng than phiền rằng tại sao nó lại đối xử với tôi thế này, nó lại đối xử với tôi thế khác, hãy tìm nguyên nhân và đưa giải pháp
Việc lặp đi lặp lại 1 hành động thường không mang lại 1 kết quả, trong các mối quan hệ thì điều đó lại gây ra nhàm chán ( các bạn đang vã đã yêu chắc hiểu rẩt rõ điều này ^^ )
Cách bạn giải thích và phản ứng lại với thái độ của người khác sẽ quyết định họ có lặp lại thái độ đó nữa hay không. Hãy học cách thương lượng lại và luôn làm mới những mối quan hệ để đạt được điều mình muốn

Người ta chỉ làm những gì có lợi
________________________________________
Mọi hành động của con người đều mang lại cho chủ thể hành động đó 1 lợi ích nhất định. Không có hành động nào là kì quặc, 1 hành động nào là điên rồ vì những cá thể tạo ra hành động đó đều hướng tới những lợi ích của riêng họ.
Chúng ta chia cái lợi này ra làm 2 dạng :
- Lợi về vật chất : Chắc không phải nói gì nhiều về những lợi ích về vật chất, vật chất không những gây tác động đến hành động của con người mà còn làm con người mù quáng để nhằm đạt được nó. Những hành động nhằm đạt được những lợi ích về vật chất thì luôn hiển thị mọi lúc, mọi nơi tại mọi thời điểm….
- Lợi về tinh thần : Chúng ta quan tâm nhiều hơn tới lợi ích về mặt tinh thần này.
Tại sao có những người biết những hành động của mình là có hại nhưng vẫn làm ( hút thuốc lá, oán hận ai đó, chấp nhận bị lừa đảo………) ?
Mặc dù có hại nhưng những lợi ích về cảm giác của những đối tượng đó là không thể phủ nhận, những cảm giác : an toàn, bình an, thoải mái, sảng khoái…..chính là nguyên nhân để họ tiếp tục những hành động của mình.
Chúng ta có thể lý giải được tại sao người ta vẫn giữ những thói quen xấu : rõ ràng khi không được thỏa mãn những thói quen đó họ sẽ rất khó chịu, bực bội. Còn khi làm theo thói quen xấu đó thì họ có được cảm giác thoải mái.
Chính vì vậy đừng đánh giá ai qua những hành động không bình thường, hãy nhìn vào đó để thấy nguyên nhân tại sao họ lại làm như vậy. Chúng ta cũng cần biết sâu sắc bản thân mình xem các hành động của chúng ta hướng đến những cái lợi gì. Nếu biết rõ thì chúng ta có thể cân bằng giữa công sức bỏ ra với những cái lợi thu về. Không để mình bị lôi cuốn, cám dỗ bằng những cái lợi nhỏ nhặt.
Nếu để ý 1 cách sâu sắc hơn, ta có thể lý giải được nguyên nhân của những hành động của người khác xem họ thực sự muốn gì, và họ mong muốn đạt được cái gì qua hành động của mình.

(tổng hợp)

LET team - Leadership - Leaders -Dreams- Kỹ năng lãnh đạo